مدل‌ها و الگوهای مدیریت تنوعات هویتی و قومی: ارائه‌‌ راه‌کارهایی برای ایران

فرض اصلی نویسندگان مقاله حاضر این است که «تنش‌زایی یا تعامل‌زایی تفاوت‌ها و تنوعات هویتی گروه‌های مختلف در حوزه‌های قومی،‌ زبانی،‌ مذهبی، ‌.... نه امری ذاتی،‌ بلکه برآمده از طرز تلقی‌ها، ‌ادراکات و سیاست‌گذاری‌هایی است که سیاست‌گذاران هر نظام سیاسی اتخاذ می‌نمایند». به تعبیر روشن‌تر، ‌صرف وجود تفاوت‌ها و تنوعات هویتی به معنای فرصت یا تهدید نیست، ‌بلکه این نوع ادراک سیاست‌گذاران است که این تفاوت‌ها را تبدیل به فرصتی برای انسجام و همبستگی ملی و یا تهدیدی چالش‌برانگیز برای نظام سیاسی می‌نماید. این فرض به معنای نادیده‌گرفتن و یا رد عوامل تأثیرگذار دیگر در این زمینه نظیر سابقه تاریخی مشترک، نوع ادراک آن‌ها از یکدیگر، ‌نقش نخبگان، ‌عوامل منطقه‌ای و بین‌المللی نیست؛ بلکه تأکید بر این مسئله است که با لحاظ همه این عوامل آن چه در تحلیل نهایی ماهیت تفاوت‌ها و تنوعات هویتی را رقم می‌زند، سیاست‌گذاری‌های هویتی رسمی صورت گرفته از سوی نظام سیاسی است که فرصت لازم را برای فعال‌سازی یا تضعیف این عوامل فراهم می‌کند.